لوله داربستی ، که به آن داربست نیز گفته می شود، یک ساختار موقت است که برای پشتیبانی از خدمه کار و مواد برای کمک به ساخت ، نگهداری و تعمیر ساختمان ها ، پل ها و سایر سازه های در حال ساخت و ساز استفاده می شود. لوله داربستی یا داربست ها به طور گسترده در سطح شهر مورد استفاده قرار می‎گیرند تا به ارتفاعات و طبقات بالا دسترسی پیدا کنند که در غیر این صورت دستیابی به آنها دشوار است. لوله داربست بی کیفیت و در نتیجه داربست ناامن می تواند منجر به مرگ یا آسیب جدی به افراد در حال کار در ساختمان شود. در این مقاله از پیاتک می خواهیم به بررسی لوله داربستی و شرح آن بپردازیم.

لوله داربستی

داربست های ساختمانی سازه هایی فلزی می باشند که برای دسترسی به نقاط دشوار ساختمان در هنگام ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. داربست ها از لوله هایی ۶-۳ متری از جنس فلز تشکیل می شوند. این لوله ها که به نام لوله داربستی شناخته می شوند در دو نوع سبک و سنگین و برای شرایط وزنی متفاوت فراهم گردیده اند. سایز استاندارد این محصول دارای قطر خارجی ۴۸٫۳ میلی متر و ضخامت دیواره ۳٫۲ میلی متر و طول ۶ متر است. هدف از داربست و کابرد آن, فراهم کردن بستر کاری ایمن و دسترسی مناسب برای خدمه کار برای انجام کارهای خود است. استاندارد‌های بین المللی شرایط عملکرد داربست‌های کاری را تعیین می کند. این استاندارد‎‌ها بطور قابل توجهی مستقل از موادی هستند که لوله داربستی از آنها ساخته شده است.

عوامل موثر بر قیمت

این لوله ها در دو نوع گالوانیزه و فولادی موجود هستند اما زیر مجموعه ی لوله های فولادی قرار می گیرند و دو نوع درزدار و بدون درز آنها وجود دارند. به منظور کاهش هزینه تولید، این مصالح به صورت درزدار تولید می‌شوند اما نوع بدون درز ایمنی به مراتب بیشتری دارد.لوله های داربستی در سه دسته سبک، معمولی و سنگین تولید میگردند.قیمت تمام شده برای لوله های داربستی به دو صورت وزنی یا شاخه ای محاسبه خواهد شد که بر این اساس قیمت لوله داربستی سبک به صورت شاخه ای نسبت به دو نوع معمولی و سنگین، ارزانتر است اما اگر به صورت وزنی محاسبه شود، سه نوع سبک، معمولی و سنگین تفاوت قیمتی زیادی با یکدیگر نخواهند داشت.

قیمت لوله داربستی به عوامل زیر بستگی می باشد:

• جنس لوله که متاثر از محل مورد استفاده می باشد.
• وزن لوله که متاثر از ضخامت ورق و سایز آن می باشد.
• طول لوله و سایز لوله که تعیین کننده قطر داخلی و خارجی آن می باشد.
• ضخامت لوله که رایج ترین آنها 2 و 2.5 میلی متر می باشد.

انواع لوله داربستی

پنج نوع لوله داربستی اصلی وجود دارد که امروزه در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. که شامل موارد زیر است

• اجزای لوله و کوپلر (اتصالات)
• اجزای داربست پیش ساخته سیستم مدولار
• داربست های سیستم مدولار H-frame (نما)
• داربست های الوار
• داربست های بامبو (بخصوص در چین)

انواع لوله داربستی در ایران

انواع لوله داربستی به کار رفته در ایران به شرح زیر است:

داربست مثلثی

این سازه از فریم های مثلثی شکل تشکیل گردیده اند که به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل شده اند. از مزایای آن نیز می توان به سهولت در باز و بسته شدن و عدم نیاز به کارگر ماهر اشاره کرد.

داربست چکشی کاسه ای

این سازه از پایه های قائم و مهارهای افقی تشکیل شده است. از مزایای آن نیز می توان به قابلیت توسعه در پلان و عدم نیاز به مهاربندی در ارتفاع های زیاد و قابلیت استفاده در داربست بندی نمای ساختمان ها اشاره کرد.

داربست لوله و گیره ای

این نوع داربست معمولا داربست لوله و کوپلر هم نامیده می شود. داربست لوله و گیره نوعی داربست همه کاره است که از لوله های فلزی و گیره تشکیل شده است. لوله های عمودی از طریق بستهای زاویه ای راست به لوله های افقی وصل می شوند. به منظور تثبیت داربست ، لوله های مورب بطور دوره ای از طریق بست‌های چرخان به داربست وصل می شوند.
این نوع داربست معمولا در مواردی مورد نیاز است که به تطبیق پذیری بیشتر نیاز باشد. در بسیاری از کشورها ، این نوع داربست در ساخت و ساز رایج است. لوله های افقی در این داربست می توانند در هر ارتفاعی در امتداد لوله عمودی قرار بگیرند (طبق محدودیت های مهندسی مجاز است) و لوله های عمودی یا پایه ها را می توان در هر فاصله از دیگری قرار داد. داربست لوله و گیره از همه نوع داربستی بسیار پرتوان و مقاوم‌تر است.

کاربردهای لوله داربستی

• ساختار موقتیست برای پشتیبانی از خدمه کار استفاده میشود
• برای کمک به ساخت ، نگهداری و تعمیر ساختمان ها ، پل ها و سایر سازه های در حال ساخت و ساز استفاده می شود.
• در برج های دیده بانی استفاده میشود.
• در غرفه های نمایشگاهی  استفاده میشود.
• در رمپ های اسکی  استفاده میشود.
• در پروژه های هنری استفاده می شود.

ساختار لوله داربستی و داربست ها

داربست فلزی در هنگام ساخت ، نگهداری و تعمیر مورد استفاده قرار می گیرد. داربست های فلزی به کارگران اجازه می دهد تا به مکانهای مرتفع و دورافتاده در هر ساختمانی دسترسی پیدا کنند. داربست فلزی بسته به پروژه مورد نظر می‌تواند اشکال مختلف دارد.

داربست های پشتیبانی شده

این رایج ترین نوع داربست است. این بنا از زمین به بالا ساخته شده است و معمولاً در بیشتر اماکن ساختمانی مشاهده می شود. این ساده ترین ، راحت ترین ، ایمن ترین و مقرون به صرفه ترین ساختار داربست است. در صورت وجود ساختار با ارتفاع زیاد یا در صورت نیاز به بارهای بسیار سنگین، می توان به لوله های داربستی اضافه کرد.

داربست های معلق

معمولا از پشت بام یک ساختمان معلق می شوند. این گزینه مناسب برای شرایطی است که امکان ساخت یک پایه وجود ندارد ، یا جایی که نیازهای دسترسی محدود به سطوح بالا باشد و ساختار داربست از سطح زمین به بالا عملی نخواهد بود.

داربست نورد

از نظر ساختاری شبیه به داربستهای پشتیبانی شده است. تفاوت در این است که به جای قرار دادن یک پایه پایدار ، از چرخ های کرچک استفاده می شود تا امکان تحرک داشته باشد. در صورت نیاز به کار در طول ساختمان ، گزینه خوبی است. چرخ ها هر زمان که کارگران یا موادی در داربست وجود داشته باشند برای اطمینان از ایمنی همه قابل قفل شدن هستند.

مواد تشکیل دهنده داربست

مواد داربست فلزی شامل موارد زیر است:

1.لوله ها

لوله ها معمولا از فولاد یا آلومینیوم ساخته می شوند. نوع فولاد مورد استفاده معمولا از جنس استیل گرم است. در شرایط ویژه ای که خطرات ناشی از کابل های برقی وجود دارد ، می توان از لوله های زخمی با الیاف شیشه در یک ماتریس نایلون یا پلی استر استفاده کرد. تفاوت اصلی بین فولاد و آلومینیوم در وزن است: فولاد تقریباً 3 برابر سنگین تر از آلومینیوم است.

2.بست ها

لوله های فلزی توسط بست‌ها در کنار هم قرار می گیرند. سه نوع اساسی بست وجود دارد: جفت کننده های زاویه دار راست، جفت کننده های عقب و اتصال دهنده های چرخان. علاوه بر این ، می توان از پین های اتصالی برای اتصال لوله های انتهایی استفاده کرد.

3.تخته یا عرشه

کف سازه داربست می تواند از تخته های چوبی یا عرشه های ساخته شده از فولاد یا آلومینیوم باشد. در جایی که از تخته های چوبی استفاده می شود ، انتهای آنها توسط صفحات فلزی معروف به آهن آهک یا صفحه ناخن محافظت می شود.

نکات مهم در استفاده از لوله داربستی

• چنانچه ارتفاع ساختمان کم باشد در قسمت های داخلی از داربست های کوتاه و با وزن کم استفاده می گردد.
• حداکثر ارتفاع مجاز این داربست ها حدود ۳ متر می باشد.
• در ساختمان های بلند از داربست هایی با ارتفاع زیاد استفاده می شود. در این سازه ها از لوله هایی فولادی با قطر ۵ سانتی متر و ضخامت حدود ۴ میلی متر استفاده می گردد.
• برای وصل کردن لوله داربست در این سازه ها از بست داربست استفاده می گردد.
• پایه های عمودی داربست یا همان لوله های استاندارد نقش مهمی در استحکام داربست دارند که حداکثر فاصله آنها از هم ۲ متر می باشد.
• داربست خوب داربستی است که شما تمامی پایه های استاندارد را در یک خط مستقیم مشاهده کنید.
• حداقل بار ایمن برای این بستها ۰/۵۳ کیلو نیوتن می باشد.

نکات ایمنی

یکی از نکات ایمنی که در هنگام کار با داربست لازم است رعایت شود استفاده از کفش های غیر لغزنده می باشد. همچنین در هنگام کار بایستی از کمربند ایمنی استفاده گردد. ورود و خروج به سکوی کار نیز بایستی از طریق راه های ایمن صورت گیرد. نردبان ورودی به سکوی کار نیز بایستی به طور مطمئن به سکوی کار متصل گردد.لازم به ذکر است که حدود ۲۰ درصد خسارات ناشی از این سازه در هنگام نصب و برداشت آن می باشد. بنایراین فراهم کردن سکوی کار مناسب برای کارگر از الزامات مهم نصب داربست می باشد.

همچنین اگر تخته های داربست به خوبی با طناب یا تسمه متصل نشوند به آسانی لیز خورده و موجب خسارات جدی در حین ساخت و ساز می گردد. بنابراین بازرسی تخته ها پیش از نصب از الزامات ایمنی این سازه ها است. بارگذاری بیش از حد بر روی داربست ها نیز موجب خمش زیاد تخته ها می گردد. بارگذاری بار زیاد بر روی این سازه در نهایت منجر به واژگونی داربست ها می گردد. عدم تنظیم سکوها و سکوهایی بدون میله های محافظ نیز از عواملی است که منجر به آسیب های جبران ناپذیر در هنگام نصب این سازه ها می گردد. همچنین باید توجه داشته باشید که در هنگام نصب داربست ها با خطوط الکتریکی بالای آن ها تماس پیدا کرده و ممکن است سبب خسارت گردند. بنابراین این مساله پیش از نصب داربست باید به خوبی بررسی گردد.

مشخصات لوله داربستی

• داربستها از لوله هایی ۶-۳ متری از جنس فلز تشکیل می شوند.
• در دو نوع سبک و سنگین و برای شرایط وزنی متفاوت فراهم گردیده اند.
• سایز استاندارد: دارای قطر خارجی ۴۸٫۳ میلی متر و ضخامت دیواره ۳٫۲ میلی متر و طول ۶ متر است.

برای اطلاعات بیشتر به سایت داربست سیماساز مراجعه کنید.

تعریف داربست فلزی

داربست فلزی و کارهایی که با آن انجام می‌شود؛ خطرناک هستند. شما باید مهارت‌ها و توانایی‌های مناسب و لازم برای کار با آنها را با امنیت کامل داشته باشید.

یک ساختار موقت برای حمایت و پشتیبانی از دسترسی به سازه یا کار با آن است. نصب داربست فلزی معمولا در کار ساخت و ساز برای حفظ امنیت و سلامت کارگران استفاده می‌شوند. در واقع نصب داربست فلزی سازه را پایدار و ثابت نگه می‌دارد، زمانی که کار هنوز بر روی زمین یا در طبقات انجام نشده است.

• تحت مدل کار کردن ایمن و سالم (WHS)، داربست فلزی به عنوان یک ساختار طبقه بندی شده است. مقررات مربوط به سازه‌ها و ماشین آلات ساختمانی هر دو برای آن هم اعمال می‌شود.

اجزای آن، به عنوان مثال لوله‌ داربست، بست‌ها یا فریم‌ها و اجزای فلزی‌ای که از سر هم بندی آنها با هم  یک داربست فلزی تشکیل می‌شود.

• تحت مدل کار کردن ایمن و سالم، این اجزاء به عنوان ماشین آلات ساختمانی طبقه بندی می‌شوند.

خدمات داربست فلزی برای کار بر روی سازه و پروژه‌ی ساختمانی و یا برچیدن آنها به طور موقت برای پشتیبانی و حمایت از آن سازه و افرادی که بر روی آنها با فاصله‌ی بیش از ۴ متر از سطح سازه کار می‌کنند؛ نصب می‌شود.

• تحت مدل کار کردن ایمن و سالم، بسیاری از کارهایی که بر روی داربست انجام می‌شود، در طبقه بندی کارهای بسیار خطرناک قرار می‌گیرد و باید توسط کسی که در این زمینه آموزش‌های لازم را دیده است باید انجام شود.

کار کردن ایمن و سالم زمان نصب داربست فلزی

هر کس در محل کار باید مسائل ایمنی و سلامتی را رعایت کند.  برخی از افرادی که در زمینه‌ی کار با آن باید مسائل ایمنی و سلامتی را رعایت کنند؛ عبارتند از:

• طراحان
• پیمانکاران و کارگرانی که با آن کار می‌کنند.
• پیمانکاران اصلی پروژه‌های ساختمانی که هزینه ساخت و ساز در این پروژه‌ها بالا است .

مدیریت خطر

شما باید با پیروی از یک فرایند منظم ریسک‌ها و خطرات را مدیریت کنید:

• شناسایی ریسک‌ها و خطرات – آنچه که می‌تواند اشتباه بیآفریند و آن چه که می‌تواند باعث آسیب شود را شناسایی کنید.
• ارزیابی ریسک‌ها و خطرات در صورت لزوم – ماهیت هر عامل و خطری که می‌تواند به شما آسیب بزند را درک کنید، جدی بودن این آسیب‌ها و احتمال وقوع آنها را بررسی کنید.
• کنترل ریسک‌ها و خطرات – موثرترین اقدامات برای منطقی و عملی کنترل کردن ریسک‌ها و خطرات تحت شرایط را اجرا کنید.
• بررسی اقدامات لازم برای کنترل ریسک‌ها و خطرات تا اطمینان حاصل شود که داربست فلزی به صورت برنامه ریزی شده کار می‌کنند.

پی بردن به دلایل ایجاد آسیب داربست

هنگامی که با آن کار می‌کنید، عوامل زیر می‌تواند به شما در شناسایی خطرات بالقوه کمک کند:

• راه رفتن در اطراف محل کار برای شناسایی مناطقی که نصب آن‌ می‌تواند در آنجا اتفاق بیفتد و یا کارهای آن انجام می‌شود و جایی که تعامل با وسایل نقلیه، پیاده رو و سازه‌های ثابت وجود دارد.
• شرایط زمینی که در آنجا آن را می‌خواهید نصب کنید؛ بررسی شود.
• عملکرد و کارکرد آن مانند حداکثر باری که می‌تواند تحمل کند و شرایط دسترسی شناسایی شود.
• آن‌ها را قبل و بعد از استفاده بررسی کنید.
• در هنگام ساخت و ساز و کار با داربست فلزی با کارگران در مورد وجود هرگونه مشکل و مسئله‌ای پرس و جو کنید. این مشکلات و مسائل می‌تواند درباره‌ی کارکرد، نگهداری، بازرسی، تعمیرات، حمل و نقل و انبار کردن است.
• نوع و شرایط نصب آن را بازرسی کنید.
• آمار و پرونده‌های مربوط به وقوع حادثه و تعداد و شدت مصدومانی که از آن استفاده می‌کنند را بررسی کنید.

برای کنترل خطرات اقدام عملی بکنید

خطرات، به طور کامل از بین نمی‌رود، گزینه‌های زیر را تا آنجایی که امکان پذیر است؛ برای به حداقل رساندن خطرات را در نظر بگیرید:

• تا جایی که امکان دارد می‌توانید برای حمل و جابه جایی وسایل و تجهیزات سنگین از خودروهای مکانیکی، جرثقیل، بالابر و جک پالت به جای انجام کار دستی و نصب آن استفاده کنید.
• از موانع بتنی و پارچه و کیسه‌های مخصوص زیر داربست هایی که بر روی پیاده رو نصب شده اند برای جلوگیری از آسیب رساندن به عابران پیاده و خودروهای مردم، استفاده کنید.
• از همین موانع و تجهیزات حفاظتی برای جلوگیری از آسیب رساندن به کارگرانی که بر روی سطح زمین و طبقات زیر آن‌ها کار می‌کنند؛ استفاده کنید.

اگر بعد از اجرای اقدامات کنترلی فوق،احتمال وقوع خطرات باقی بماند، به منظور پایین آوردن خطرات باقی مانده، گزینه‌ها و اقدامات زیر را در نظر بگیرید:

• آن‌ها را تا حد ممکن نزدیک به محل کار به منظور به حداقل رساندن فاصله‌ای که بارها و وسایل به طور دستی منتقل می‌شوند؛ ذخیره و انبار کنید.
• از کلاه ایمنی، دستکش،کفش ایمنی و جلیقه‌های دارای کمربند مخصوص و ایمنی دارای بست و وسایل اتصال کننده به آن برای جلوگیری از سقوط از ارتفاع استفاده کنید.

اگر یکی از گزینه‌های ذکر شده کنترلی و ایمنی،کافی نبود، از ترکیبی از آنها برای به حداقل رساندن خطرات استفاده کنید.

تصمیم گیری در مورد اینکه کدام یک از اقدامات عملی تر و موثر تر است بر عهده‌ی شماست اما اولویت برای به حداقل رساندن خطرات قبل از استفاده از داربست فلزی استفاده از وسایل ایمنی و رعایت نکات ایمنی و محافظتی برای کارگران و عابران پیاده است. البته رعایت نکات ایمنی و انجام تمامی این اقدامات، هزینه بر است و ممکن در ترجیح دادن یکی بر دیگری توسط پیمانکار تاثیر بگذارد اما این مسئله را باید در نظر بگیرید که رعایت نکات ایمنی به نفع همه است.

قبل از شروع کار با داربست

اولین مسئله برای طراحی و ساخت داربست این است که چگونه طراحی، ساخته و نصب شود؛ تا در حین کار سقوط نکند و منجر به آسیب دیدگی جدی و مرگ کارگران و عابران پیاده نشود.

انتخاب داربست

مدیریت خطرات مربوط به داربست زمانی که شما برای اولین بار تصمیم بگیرید که آن را کجا و چه نوع و مدلی از آن را نصب کنید.

طراحی داربست

یک طراح باید یک گزارش در مورد امنیت طرح یک داربست خاص یا غیر معمول تهیه کند، اما نه برای طرح‌های معمول که در آن خطرات در حال حاضر شناخته شده است. در اصل، طراح مسئول انتخاب نوع مناسب و تهیه طرح برای کار با آن است.

خطرات شناخته‌ شده‌ای را که می‌توان از طریق یک طراحی خوب کنترل کرد:

• مدل کار کردن ایمن و سالم که قوانین موجود در این مدل آن را در زمینه‌ی ماشین آلات ساختمانی طبقه بندی می‌کند.
• مدل کار کردن ایمن و سالم که قوانین موجود در این مدل یک ساختار برای آن ایجاد می‌کند که تحت پوشش قوانین و مقررات این مدل قرار بگیرد.
• برای نصب، ایمن سازی و تخریب آن‌ها، سیستم و فرآیند هایی وجود دارد.

طراحان لوازم جانبی داربست

طراحان  وظیفه دارند که داربستی را طراحی کنند که برای ساخت، سر هم بندی کردن و استفاده ایمن و برای آن هدف برای آن طراحی شده است. ممکن است اجاره داربست یا خرید آن توسط پیمانکار صورت بگیرد.

طراحان ساختار داربست

طراح مسئول انتخاب داربست مناسب و تهیه طرح آن برای کار است. آنها باید این نکات را در نظر بگیرند:

• از آن برای چه کاری استفاده‌ می‌شود.
• چه خطراتی برای کسانی که آن را نصب، منهدم، استفاده و یا افرادی که در نزدیکی آن کار یا تردد می‌کنند؛ تهدید می‌کند.
• بررسی جنس و استحکام پایه‌های آن با توجه به شرایط زمینی که روی آن نصب خواهد شد.
• شرایط و استحکام زمینی که داربست بر روی آن قرار می‌گیرد و یا سیستم‌های تعلیق برای داربست‌های آویزان یا معلق، بررسی شود.
• وزن و حجم بارهایی که بر روی آن منتقل و جا به جا می‌شوند؛ در نظر گرفته شود.
• وزن کارگرانی که بر روی آن کار می‌کنند؛ در نظر گرفته شود.
• شرایط وزش باد و تاثیری که بر روی استحکام و مقاومت آن می‌گذارد؛ در نظر گرفته شود.
• از نحوه‌ی عملکرد درست بست‌ها که لوله‌ها و قطعات آن را به هم متصل می‌کند و جنس آنها اطمینان حاصل شود.
• حمایت و پشتیبانی از سازه‌ها به خوبی صورت گیرد.
• از آسیب‌های کار کردن بر روی لبه‌های قسمت‌های مختلف سازه محافظت شود.
• در برابر سقوط انسان و اشیاء محافظت شود.
• ورود و خروج امن باشد.

در صورت لزوم، برای بهبود ثبات و ایستادگی داربست اقدامات زیر انجام شود:

• آن را به یک سازه‌ی حمایتی و پشتیبان کننده ببندید.
• به یک سازه‌ی حمایتی و پشتیبان کننده احتیاج دارید.
• برای افزایش ساختار آن بارهای سنگین و بلا استفاده را برای محکم کردن پایه، بر روی آن قرار دهید.
• برای افزایش پایه‌ی آن حفره‌های بیشتری را بر روی زمین ایجاد کنید.

سیستم کار

سیستم‌های کاری باید روشن و انعطاف پذیر باشند تا با تغییر شرایط کاری همچنان کار پیشرفت کند. این‌ها شامل:

• شایستگی کارکنان و مجوزهای ضروری اخذ شده
• مشاوره و هماهنگی کار با دیگران
• دسترسی و خروج آسان
• مشخص شدن مناطق ممنوعه
• گرفتن مجوزهای لازم کار با سیستم‌
• سیستم های محافظت و جلوگیری از سقوط
• بازرسی و نگهداری
• شرایط فرار اضطراری
• تغییرات در شرایط کاری

مستندات مربوط به داربست

انواع مدارک مورد نیازتان بستگی به نوع و شکل داربست شما دارد. مثلا:

• طراحی داربست‌های پیش ساخته باید با توجه به مقررات مدل کار کردن ایمن و سالم ثبت شود.
• ساخت یک داربست که در جایی که فردی می‌تواند از ارتفاع ۲ متر بیشتر سقوط کند، به عنوان کار ساخت و ساز در معرض خطر در مدل کار کردن ایمن و سالم (WHS) تعریف شده و به یک بیانیه‌ی روش کار ایمن (SWMS) نیاز دارد. بیانیه‌ی روش کار ایمن ( SWMS) روش کار را برای ایمن ساختن، استفاده و انهدام داربست تعیین می‌کند.

بازرسی داربست‌ها

شما باید روش هایی را برای بازرسی و نگهداری هر داربست ایجاد کنید تا اطمینان حاصل کنید که استفاده از آن ایمن است و به همین ترتیب باقی می‌ماند.

برای داربست‌های آویزان، پایه‌ها، لوله‌ها، پیچ و مهره و اجزای آویزان آنها و هر کدام که در ارتفاع بیش از چهار متر نصب شده است و فرد می‌تواند از آن سقوط کند؛ باید بازرسی انجام شود:

• داربست نباید مورد استفاده قرار گیرد مگر اینکه توسط یک فرد متخصص تایید شده باشد که آنها آن را بررسی کرده اند و ساخت آن کامل شده است.
• داربست و ساختار حمایت کننده آن باید توسط یک شخص متخصص در این زمان بررسی شود:
• قبل از استفاده از داربستی که حادثه و اتفاقی برای آن رخ داده است و ممکن است آن اتفاق بر ثبات و استحکام آن تاثیر گذاشته باشد.
• قبل از استفاده از داربستی که تعمیرات بر روی آن انجام شده است.
• حداقل هر ۳۰ روز.
• اگر بازرسی نشان داد که داربست یا ساختار حمایت کننده آن، خطری برای سلامتی دارد یا ایمن نیست :
• هر گونه تعمیرات، تغییرات و اضافه کردن ابزاری لازم باید انجام شود.
• داربست و ساختار حمایتی آن قبل از استفاده توسط یک شخص متخصص بررسی می شود.
• وقتی ساخت و نصب آن هنوز تکمیل نشده است نباید اجازه بدهید کسی از آن استفاده کند.

انواع کمتر از ۴ متر نیز باید قبل از استفاده و بعد از هر حادثه، تعمیر، تغییر یا اضافه کردن ابزاری به آن مورد بررسی قرار گیرند.

بازرسی آنها در محل کار بسیار مهم است وقتی که داربست برای مدت طولانی در محل قرار دارد.

انواع داربست‌ فلزی

۱-داربست قفس پرنده

داربست قفس پرنده یک داربست مستقل است که دارای بیش از دو ردیف میله در هر دو جهت است که توسط تخته‌ها و تیرهای افقی به هم متصل می‌شوند که عمدتا برای کارهای انجام شده در یک سطح واحد، به عنوان مثال سقف استفاده می شود. اگر می‌خواهید از آن برای نصب  و منهدم کردن سازه‌ی خود استفاده کنید باید مشخصات سازه‌ی خود را ذکر کنید.

۲-داربست مثلثی

داربست مثلثی از نردبان از پیش ساخته، بست و لوازم جانبی ساخته شده است. آنها، برای مثال، بیشتر مورد استفاده‌ی گچ کارها و نقاش‌ها است و نیاز به سازه‌ی پشتیبان و حمایتی ندارند.

۳-داربست آویزان

داربست آویزان یا آویز یک داربست مستقل است که از ساختار دیگری آویزان است، اما در هنگام استفاده، ارتفاع آن نمی‌تواند افزایش یابد یا کاهش یابد.

۴-داربست یکپارچه

داربست یکپارچه شامل یک ردیف واحد از لوله‌ است که بوسیله پیچ و مهره بست‌ها‌ به هم  متصل می‌شوند.استحکام آن بستگی به سازه‌ای دارد که برای پشتیبانی آن قرار داده شده است. مهم این است که تا زمانی که برچیده نشود هیچگونه سازه ای از آن برداشته نخواهد شد.

۵-داربست معلق

داربست معلق حاوی یک سازه‌ی معلق است که می‌تواند در هنگام استفاده ارتفاع آن افزایش و کاهش یابد.

۶- برج و سازه‌ی متحرک داربست

برج داربست یک سازه‌ی مستقل است که دارای چهار علم عمودی است که به صورت طولی و عرضی متصل می‌شوند و یا دو فریم  طراحی شده که به طور متقابل به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک داربست ایجاد شود. سازه‌ی متحرک برج آن را با چرخ‌های قرار گرفته در زیرشان حرکت می‌دهند.

داربست برای کار تخریب

حداقل باید داربست‌های محکم و قوی و یا خاصی در هنگام کار تخریب مورد استفاده قرار گیرد تا تجهیزات حاوی مواد منفجره برای انهدام سازه باعث تخریب آنها نشود و ایمنی و سلامت کارگران به خطر نیفتد.

داربست‌های برای وظایف و کارکردهای خاص

داربست های مخصوص برای وظایف و کارکردهای خاص طراحی شده اند. آنها مخصوص وظایفی متفاوت از دیگر انواع آنها دارند که معمولا به عنوان وظایف سبک، متوسط ​​یا سنگین تقسیم بندی می‌شوند و دارای توان و قابلیتی برای حداکثر بار استاندارد و حداقل ابعاد هستند.

نمونه هایی از انواع رایج دارای وظیفه‌ای خاص عبارتند از:

• نوع جرثقیلی که توسط افراد متخصص هدایت می‌شوند.
• نوع آویزان دارای سیستم‌های پشتیبانی شده توسط فریم‌ها بر روی ساختمان‌ها و یا سازه‌های دیگر هستند.
• نوع افقی که توسط افراد متخصص هدایت و پشتیبانی می شوند.

لوله‌ها و بست و پیچ و مهره‌های داربست‌ها

برای ساخت داربست‌ها به این  لوله‌ها و اتصالات نیاز است. با کمک آنها می‌توان انواع آنها را در ابعاد و اندازه‌های مختلف مونتاژ و سر هم بندی کرد و برای پروژه‌ی ساختمانی مورد استفاده قرار داد.

داربست‌های پیش ساخته

داربست هایی هستند به صورت یکپارچه قبلا در کارخانه ساخته شده اند و در محل پروژه‌ی ساختمانی نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع آنها را می‌توان با این روش ساخت. البته مقررات و قوانین کار کردن ایمن و سالم (WHS) باید برای آنها اعمال شود.

برای اطلاعات بیشتر به سایت داربست سیماساز مراجعه کنید.

نمای خارجی: قبل از آنکه باغ های عمودی تا این اندازه مشهور شوند، ما با کمک سیستم و روش های ساده ای گیاهان را به رشد در دو طرف ساختمان دعوت می کردیم: داربست باغی. شما می توانید با کمک ساختاری بسیار ساده از چوب یا فلز، داربست باغی برای خود تهیه کنید، چیزی که م یتواند در فضای بیرونی و محوطه ساختمان شما نقش یک تقسیم مکننده و یا نقطه کانونی را ایفا نماید و حریم منزل شما را نیز مشخص تر گرداند. علاوه بر اینها می توان این روش را مقرون به صرفه ترین کار برای افزایش زیبایی باغ شما دانست. با این مطلب همراه باشید تا با 10 راهکار الهام بخش برای زیبایی هرچه بیشتر باغتان، آشنا شوید!

1- در دکوراسیون باغ خود فضاهای رویش گیاهان را افزایش دهید

استفاده از باغ داربستی در دکوراسیون فضای بیرونی منزل شما می تواند به شما کمک کند تا فضای قابل رشد بیشتری را برای گیاهان خود ایجاد کنید. با این روش شما می توانید زمینه رویش گیاهانی مانند رزهای وحشی، گل یاس معطر، تمشک، مو و... را بدون در نظر گرفتن فضای طبقه ای افزایش دهید.

در تصویری که مشاهده می کنید داربستی بر روی دیوار چوبی حیاط خلوتی در انگلستان تعبیه شده است که به سرعت تمام سطح آن را پوشش خواهد داد. ممکن است شما با کمی بالاتر رفتن از سطح داربست به خوبی متوجه این مسئله بشوید که چگونه این روش به مشخص تر کردن حریم خصوصی این خانه کمک کرده است.

2- در محوطه باغ خود از گیاهان بالارونده استفاده کنید

شما می توانید با کمک باغ داربستی نقطه کانونی چشم نوازی برای باغ و حیاط خود ترتیب دهید. با این کار شما می توانید از توجه و چرخش نگاه به سمت داربست های فلزی و یا سیم های نه چندان زیبایی که در نمای منزل شما به چشم می خورد جلوگیری نمایید. کار دیگری که می توانید در این زمینه انجام دهید این است که از پوششی از جنس روی استفاده کنید و قابی برای داربست خود مهیا سازید. داربست در این شرایط می تواند به عنوان یک قاب عکس عمل کرده و در زیباتر نشان دادن فضای سبز شما نقش بسزایی داشته باشد.

3- دیوارهای زشت محوطه خود را بپوشانید

باغ داربستی می تواند در بسیاری از شرایط حلال مشکلات شما باشد، چراکه می تواند به عنوان یک پوشش زیبا و سبز، دیوار نه چندان زیبای فضای بیرونی شما را پنهان نماید. اگر نمی دانید با سیم هایی که در محوطه و روی دیوار حیاط شما قرار گرفته اند چه کنید، می توانید از تاک و یا گیاهانی این چنینی کمک بگیرید! با این کار خیالتان راحت خواهد بود که حیاطی چشم نواز برای خود ترتیب داده اید.

باغی که مشاهده می کنید در لس آنجلس قرار دارد و دقیقا به همین شیوه و با کمک گیاهی با گل های نارنجی داربست آهنی و نه چندان زیبای خود را پوشانده است.

4- دیوارهای ساختمان خود را بدون ایجاد محدودیت پوشش دهید

شما می توانید از تاک و گل های انگور استفاده کنید تا نمایی زیبا و خیره کننده برای ساختمان خود مهیا سازید.  اما دقت کنید که گیاهان بالارونده ای مثل پیچ اناری و پیچ گلیسین می توانند با کمک عادت رشد بسیار زیاد و بالارونده خود به نمای بیرونی منزل  شما آسیب وارد کنند. برای جلوگیری از این اتفاق می توانید از مجموعه داربست هایی استفاده کنید که کمی با اصل دیواره ساختمان شما فاصله داشته باشند.

گل رزهای بالارونده و کلماتیس می توانند برای رشد مستقیم و بدون کمک داربست برای دیوار شما انتخاب مناسبی باشند. شما می توانید از داربست هایی برای بالای پنجره خود استفاده کنید تا گیاهان بالارونده به نوعی حکم قاب و سایبان را برایتان ایفا نماید.

5- با کمک باغ داربستی حریم خصوصی خود را افزایش دهید

با کمک گیاهان بالارونده بر روی داربست باغی خود نمای ایمن و زیبایی برای خود مهیا کنید. دقت کنید که در زمان انتخاب داربست، مراقب میزان و درجه حفاظت و حریم خصوصی خود را در نظر داشته باشید. وجود دسته و مجموعه ای از سیم های متصل به یکدیگر در نمای ساختمان شما هیچگونه پوشش و حریم مشخصی را برایتان به همراه نخواهد داشت، در صورتی که شما می توانید با کمک داربست های باغی حریم خصوصی و امنیت خود را افزایش دهید. چیزی که در این تصویر مشاهده می کنید نیز دقیقا گواه همین مسئله است. داربست باغی توانسته فضای ایمنی را برای این حمام ایجاد کند.

داربست

داربست سازه‌ای است موقت شامل یک یا چند جایگاه کار، اجزای نگه‌دارنده،اتصالات و تکیه‌گاه‌ها که در حین اجرای هرگونه عملیات ساختمانی به منظور دسترسی به بنا، حفظ و نگهداری کارگر یا مصالح در ارتفاع مورداستفاده قرار می‌گیرد.

77نکته ایمنی در داربست بندی

1. به کارگیری مسول ایمنی
2. قبل از شروع کار تمامی افرادی که با داربست کار می‌کنند (داربست بند و …) باید  آموزش داده شوند و سپس کار خود را شروع نمایند.

3. همچنین از لوازم وتجهیزات مناسب برای کار استفاده شود.

4. در نگهداری از بست‌ها، لوله‌ها، رابط‌ها و … باید دقت کافی مبذول شود.

5. هیچ قطعه‌ای از داربست نباید از بالا به پایین پرتاب شود.

6. استفاده از لوازم حفاظت فردی نظیر کفش ایمنی، کلاه، دستکش، لباس کار راحت (نه گشاد ونه تنگ)، کمربند ایمنی ضروری است.
7. در هنگام کار بایستی داربست بند از آچار مناسب رینگی برای کار استفاده نماید.
8. از بکار بردن قطعات معیوب، شکسته وخم شده باید بشدت پرهیز شود.
9. تمامی بست‌ها و گیره‌ها برای دوام بیشتر بهتر است در یک ظرف محتوی روغن و گازوییل نگهداری شوند.
10. پایه های عمودی داربست یا همان لوله های استاندارد نقش مهمی در استحکام داربست دارند که حداکثر فاصله آنها از هم ۲ متر می باشد .
11. داربست خوب داربستی است که شما تمامی پایه های استاندارد را در یک خط مستقیم مشاهده کنید .
12. بستهای با زاویه قائم :برای اتصال لوله های داربست در حالت عمود بکار میروند .حداکثر بار قابل قبول برای این بستها ۳/۶ کیلو نیوتن می باشد .
13. لجر LEDGER لوله های افقی که برای استوار ماندن لو له های عمودی برای تحمل بهتر بکار میرود هم چنین برای جلوگیری از خم شدن لوله های افقی (ترانزوم )هم بکار می رود .
14. بست های PUT LOG COUPLER یا بست تخته برای اتصال ترانزوم ولجر بکار برده میشود .
15.  حداقل بار ایمن برای این بستها ۰/۵۳ کیلو نیوتن می باشد .
16. ترانزوم لوله استاندارد بیرونی را به استاندارد درونی نصب میکند این لوله از عرض لجر عبور کرده ومحل کار را می سازد
17. تخته داربست با طول کمتر از ۵/۱ متر حداقل به ۲ میله ساپورت زیری نیاز دارد ولی برای طولهای بیشتر از ۵/۱ متر حداقل به ۳ میله ساپورت نیاز دارد .
18.  پین های اتصال JOINT PIN قطعه ای است که برای اتصال دو لوله طولی به همدیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
19. لوله اتصال SLEEVE COUPLER برای اتصال دو لوله طولی به همدیگر مورد استفاده قرار میگیرد .که به دو کلاس تقسیم بندی میشود .
20. بریس BRACE یا همان لوله های مهاری که به شکل ضربدری به داربست زده میشوند تا مقاومت داربست بیشتر شود.
21.  بریس های بیرونی FACED BRACE که هر ۱۰ متر بسته میشود .
22. بریس های داخلی که لجر به لجر ودر فاصله استاندارد ها بسته میشود .
23. بستهای مورد استفاده در بریس از نوع SLEEVE COUPLER می باشند
24. استفاده از بستهای SPIGOT در بریس ها مورد تایید نیست .
25. بستهای گردان برای استفاده در زاویه های مختلف از آنها استفاده میشود دارای SWL 5.3 KN می باشند.
26. بستها عموما در دو نوع چدنی وفرج هستند(از نظر جنس( .
27. بستها باید بطور مرتب روغن کاری شده و در مخلوط مناسبی از گازوییل وروغن نگهداری شوند .
28. بسته دو نوع هستند. ۲ پیچ و ۴ پیچ که هر کدام به ثابت و گردون تقسیم بندی مشوند .
29. پله ها بهترین وسیله برای دسترسی ایمن به بالای سکو میباشند .
30. یه ازای هر ۲ متر ارتفاع بین ۶-۷ پله در نظر گرفته میشود .
31. فاصله بین پله ها ۲۵-۳۰ سانتی متر بوده وعرض ورودی پله ها بین ۶۰-۱۲۰ سانتیمتر می باشد
32. در هر ۲ متر ارتفاع وادامه پله ها حتما یک پاگرد جهت رفع خستگی باید در نظر گرفته شود .
33. پله ها حداقل ۲۰ سانتیمتر بوده ودارای دستگیره وحفاظ پاگیر می باشند .
34.  پله ها مبادی ورودی داربست بوده وعلایم هشدار دهنده در آنجا جهت رویت همگان نصب میشوند .
35. در شیبهای ملایم وبنا به ضرورت گاهی به جای پله ها از سطح شیبدار استفاده میشود .
36. پله ها در سازه های دایمی بطور عمود بوده واز ارتفاع ۲ متر به بالا دارای پشت بند هستند .
37.  اگردر روی پله از تخته برای عبور مرور بهتر استفاده میکنید حتما آنرا باسیم محکم ببندید .
38. تخته های داربست روی سکو وپاگردها را پوشانده ودر دو انتها دارای لب بند یا تسمه فلزی هستند .
39. عرض سکو از ۶۰-۱۵۰ سانتی متر بسته به نوع کار تغییر می کند .
40.  دو طرف و وسط تخته ها باید بر روی لوله های داربست TRANSOM قرار گیرد .
41.  طول این تخته ها ۴متر می باشد وبسته به ضخامت آنها از طول ۱ الی۵/۳ متر را پوشش می دهند .
42. عرض تخته ها از ۲۲٫۵-۲۵ سانتیمتر میباشد .
43. ضخامت تخته ها بسته به نوع استفاده از ۳۲-۶۳ میلیمتر می باشد .
44. در کنار سکوی کار قرنیز قرار گرفته واز افتادن اشیاء جلوگیری میکنند وبه آنها TOE BOARD گفته میشود عرض تخته های قرنیز بین ۱۵-۲۵ سانتی متر می باشد .
45. فاصله بین تخته ها بر روی سکو نباید بیش از ۲٫۵ سانتی متر شود .
46. تخته ها در طول سکو برای این که پاگیر نشوند باید روبه روی هم باشند اما بنا به ضرورت بین ۲۵-۴۵ سانتی متر میتوانند همدیگر را پوشش دهند .
47. یک سکوی مناسب می بایست در هر متر مربع بین ۱۵۰ -۲۵۰ کیلوگرم وزن را تحمل نماید .
48. نردبان خطرناکترین قسمت یک داربست می باشد .
49. زاویه مناسب پایه های نردبان وزمین بین ۶۸-۷۵ در جه می باشد .
50. به ازای هر ۴ متر ارتفاع ۱ متر پایه های نردبان به عقب کشیده میشود .
51. نردبان در اشکال مختلف ساخته وکاربرد های متفاوت دارند (درباره نردبان در یک صفحه ویژه کاملا توضیح میدم )
52. حتما قبل از کار ازتمام اجزای نردبان بازرسی شود .برای کارهای برقی حتما از نوع عایق آن استفاده شود .
53. نردبان مورد استفاده در داربست فلزی بوده وباید ۱ متر از محل کار بلند تر باشد .
54. از نردبانهای چوبی وکوتاه برای کار استفاده نکنید .
55. بالا وپایین نردبان را به جای محکم ببندید .
56. موقع بالا وپایین رفتن حتما صورت شما روبه نردبان باشد .
57. از هردو دست خود برای بالا رفتن استفاده نمایید .
58. همراه داشتن ابزار در دست هنگام بالارفتن/پایین آمدن از نردبان ممنوع است.
59. هرگز از لوله های داربست بالا وپایین نروید .
60. کمر کشها و حفاظ پاگیر حتما نصب شود تا نفرات به ایمن بودن داربست مطمئن باشند .
61. هرگز در کار داربست بندی دخالت نکنید .
62. پرتاب کردن هرگونه وسیله،ابزار و …از بالای داربست به پایین ممنوع است .
63. استفاده از قطعات معیوب ریالشکسته ،خمیده وخراب در داربست ممنوع است .
64. لوله های داربست از جنس فلز بوده وبسیار محکم ومقاوم می باشند .
65. قطر بیرونی لوله ۴۸٫۳ میلیمتر است
66. ضخامت اسمی ۴ میلیمتر
67. استفاده از لوله های خم شده ،برش داده شده توسط حرارت ممنوع است .
68. مراقب باشید انتهای لوله شکاف وبریدگی نداشته باشد .
69. از اتصال لو له ها در حالتهای افقی وعمودی داربست بوجود می آید .
70. فاصله لو له های عمودی بین ۱٫۷-۲ متر می باشد .
71.  فاصله طبقات عمودی بین ۲-۳ متر است.
72. فاصله لوله های داربست در عرض سکو ۷- الی ۱۶۰ سانتی متر است .
73. بسته به نوع کار واستفاده از داربست فاصله های عمودی وافقی تغییر میکند .
74. لوله های عمودی STANDARD OR POLE میگویند .
75.  به لوله های افقی در طول داربست LEDGER گویند .
76.  به لو له های افقی در عرض داربست TRANSOM گویند.
77. سکوهای کار یا PLATFORM که برای تردد نفرات وجابجایی بار استفاده میشود بر اساس کاربرد آن به ۵ دسته (۶۰۰-۸۰۰-۱۰۵۰-۱۳۰۰-۱۵۰۰ میلیمتر )تقسیم میشوند .

کنترل ایمنی داربست بندی بر عهده کیست ؟

کنترل  و نظارت بر اجرای موارد ایمنی داربست بندی مطابق مبحث دوازدهم مقررات ملی بر عهده مهندس ناظر می باشد.
البته انتخاب مجری صاحب صلاحیت و پیمانکار نیز به عهده مجری و مالک است.

برای اطلاعات بیشتر به سایت داربست سیماساز مراجعه کنید.